Sorularımıza geçmeden önce bizlere kendinizden kısaca bahseder misiniz?

İTÜ’ye okumaya geldiğimde henüz 17 yaşındaydım. Ürün tasarımı okurken çalışmaya başladım. Fabrikalarda, tasarım ofislerinde, plazalarda kısaca bir tasarımcının girebileceği her alanda işimi deneyimledim. Ve gördüm ki beni asıl heyecanlandıran “insanların duygularını harekete geçirmek”, onlarda “sahip olma tutkusu” yaratmak. Bunu fark ettiğimde henüz 3. sınıfta bir öğrenciydim ve o günden beri antropoloji, sosyoloji, psikoloji alanlarında yoğun okumalar ve araştırmalar yapıyorum.

İnsanlar neden satın alır, onları ne heyecanlandırır, marka tutkusu nasıl oluşur sorularının cevaplarını araştırıyorum. Bugün geldiğim noktada ise, Mutfak’ta yönettiğim markaların müşterilerinin, bu markalara tutkuyla bağlanmaları için çalışıyoruz. “O” firmayla çalışmalarını çünkü o ürünü/ hizmeti alacak kadar değerli olduklarını söylüyoruz. Bunu renklerle kelimelerle, bazen ise sadece bir kartvizitle yapıyoruz. Sen değerlisin, bu yüzden ”o” firma ile iş yapmalısın fikrini oluşturuyoruz. Biz aslında firmaların itibarını inşa ediyoruz, bunun içinse marka hipnozları yaratıyoruz.

Firmanızı tanıyabilir miyiz? Müşterilerinize sunmuş olduğunuz hizmetler nelerdir?

Mutfak, yeni nesil bir markalaşma ajansıdır. Strateji odaklı yetişmiş ekibi ile logo tasarımı (imza-logotype & amblem), kurumsal kimlik, matbuu dokumanlar, web sitesi, görsel tasarım, fuar tasarım süreçlerinin firma adına yönetilmesi, tasarım danışmanlığı verilmesi, marka ismi, kurumsal slogan ve özgün içerik oluşturma, katalog, broşür, insert, afiş, billboard ve her türlü basılı dokuman, gazete, dergi, ve outdoor ilan tasarımı, e-bülten tasarım ve içerik yazımı, tema, banner, mikrosite tasarımı, stillife, ürün ve portre fotoğraf prodüksiyon, teaser video, şirket tanıtım videosu, ürün tanıtım videosu ve ambalaj tasarımında ulusal ve uluslar arası müşteri ve markalara hizmet vermektedir.

Kısaca özetlersek, strateji özelinde, bir firmanın kurumsal iletişim departmanının sağ kolu oluruz. Creatif işlerde markaya ferah rahat bir nefes aldırır, ufkunu açarız.

Marka Mutfakta; hangi ülkelerde ve hangi kanallarla faaliyet gösteriyor?

Mutfak yıllar içinde çok farklı ülkelere hizmet verdi. Biz pek reklam veren bir ajans değiliz, daha çok referansla ilerleriz. Bu yüzden, yabancı ortağı olan çalıştığımız her firma bize bir başka ülkenin kapısını açtı. Aslında bunun alçakgönüllü bir tatmin duygusu yaşadığımı söyleyebilirim. Demek ki markalarımızın güvenini boşa çıkarmamışız, onlar da bizi çok değer verdikleri başka dostlarına tavsiye etmişler. Bir yönetici başka ne ister ki?

Çalıştığımız ülkeler arasında ABD, Kanada, İsviçre, Fransa, İngiltere, Almanya sayılabilir. 2015 yılında Ortadoğu pazarında da lüks segment markalarda özellikle bir hareketlilik var. Yaptığımız işler ise genelde iletişim yoğun çalışmalar, özel bir ambalaj, vip bir davetin markalaşma ve iletişim süreci ya da yeni kurulacak bir şirketin tüm marka iletişim ve creatif çalışmaları. Yani, işimiz gücümüz marka.

Her sektörden bir ajans desteği almak isteyeni markasını geliştirmek isteyen pek çok firma var. Ancak bu firmaların çoğu, işe nereden başlayacaklarını bilmiyorlar. Sizce, nasıl bir yol izlemeli, kendilerini nasıl ifade etmeliler?

Önce okunurluğu yüksek, akılda kalıcı ve güçlü bir logoları var mı, hemen buna baksınlar. Logoları yoksa ya da alelacele bir ozalitçide ya da tanıdıklardan grafik okuyan birine rica ile yaptırılmış bir amatör logoları varsa bunu yeniletmeliler. Logo kurum kimliğinin temel yapıtaşıdır.

İkinci olarak web sitelerini düzenlemeleri gerek. Çünkü web sitesi yeni dünyada sizin kartvizitiniz kadar önemli. Bunun dışında, müşterilerine, kendileri anlattıkları her materyale bakmalılar. Birisi bana bu broşürü verse o firma hakkında ne düşünürdüm? Güvenir miydim? Bana kaliteli gelir miydi? Ben olsam kendini, bu kartvizitle bu katalogla anlatan firmayla iş yapar mıydım? Bir müşteri olarak, bana verdikleri bu tanıtım materyalleri bana kendimi değer verilmiş hissettirdi mi? Bunları mutlaka sormalılar. Bu sorulara göre, ihtiyaçlarını belirleyerek, kartvizit, ilanlar, broşür, ambalaj vs süreçlerini ajansla çalışabilirler.

Eklemek istediğim çok önemli bir başlık ise içerik yazımıdır. Metinlerini (Biz kimiz? Neden bizimle çalışmalısınız? Yeni koleksiyonumuz neden farklı? Marka hikâyemiz haber bültenleri vs) ajanslara yazdırırlarsa kendilerini daha kolay ve etkili ifade edebildiklerini göreceklerdir. Markamutfakta, içerik yazımında hipnotik kalıpları kullanan nadir firmalardandır. Bu yüzden, bizim yazdığımız içerikler, okuyanları satın almaya yönlendirir.

Özellikle kurulduğunuz ilk yıl Amerika pazarına yoğunlaştığınızı biliyoruz. Amerika’daki pazarlama sektörü ile Türkiye’deki arasında nasıl farklılıklar görüyorsunuz? Sektör firmaları, markalaşmaya nasıl bakıyorlar?

Öncelikle bulunduğum eğitimlerde ya da sohbet ortamlarında hep söylerim: Bu sorunun cevabı bir sebep sonuç zincirinde saklı. Öncelikle biz Türkler, zanaatkâr milletiz. Atalarımız yüzyıllar boyu, zanaatkârlık yapmışlar, bir “şey”ler üretmişler ya da tüccarlık yapmış bir “şey”ler alıp satmışlar. “Şey” Arapça nesne demektir. Yani biz dokunmaya, hissetmeye, elimizle ağırlığını tartmaya alışkınız. 7 asır Osmanlı’da, Ahiliği geliştirecek kadar köklü bir zanaatkârlık kültürümüz var. Daha gerilere gittiğinizde, demir ustalarının bıçak, kılıç ustalarının, örgü, işleme, dokuma gibi zanaatların Türk’lerin tarihine mal olduğunu görürsünüz. Sonuç olarak bizim genlerimizde, “dokunduğumuz görebildiğimiz şey()’e inanmak” var. Fikir, entellektüel sermaye, strateji, pazarlama gibi kavramlar ise tamamen soyut.

Türkiye’de bizim sektörümüzde yaptığımız iş, çok basit bir şey olarak görülüyor. Antetlinin bir de diplomat zarfın köşesine logo koyduk oldu size kurumsal kimlik sanıyoruz. Bu işin altındaki değerleri, kurum kültünü, marka olmanın bize, çocuklarımıza hatta torunlarımıza kazandıracaklarını göremiyoruz. Amerika ise, sanayi devrimi takibinde, sömürgecilik düzeninin doğal bir sonucu olarak kurulmuş bir ülke. Kölelik kavramında daha geçtiğimiz yüzyılda kurtulan bu topraklarda kültür tamamen “algı yönetimi” üzerine çalışıyor.

Biz nasıl zanaatkar kökenli insanlarsak onların da tarihinde, algı yönetimi var. Marketing(pazarlama) branding(- markala-ş-ma) kavramlarının modern anlamda, sanayi devrimini takiben ilk kez konuşulduğu topraklar Amerika topraklarıdır. Kaynaklar bize, Amerika’da İkinci Dünya savaşı sonrası dönemde marka yöneticiliği sitemine geçişin hızlandığı söylüyor. 1967’de birleşik devletlerde tüketim malları üreticilerinin 84’ünün marka yöneticilerine sahip olduğu belirlenmiştir. Bu inanılmaz bir oran Bu yüzden, bizim işimize ve sektörümüze batıda verilen değer ve markalaşmaya harcanan zaman ve bütçe, Türkiye ve doğu ülkelerininkilerle kıyasla elbette daha yukarıda.

Bizim ise Y kuşağının yoğun yurt dışına çıkması, döndükten sonra beyaz yaka olarak Türkiye’de çalışmaya başlaması ile markalaşma, pazarlama ve stratejik yönetim konularında bilincimiz gittikçe artıyor. Batı şu an için markalaşmaya ve stratejik yönetim konularına verdiği değer, ayırdığı bütçe ve zaman olarak hala bizden daha ileride. Fakat ben oldukça umutluyum. 10 yıl içinde Türkiye’nin markalaşma, yerli markası ile övünme ve global marka çıkarma konusunda muazzam bir ilerleme göstereceğini öngörüyorum.

Müşteriler neden sizleri tercih etmeli? Sunmuş olduğunuz ayrıcalıklar neler?

Öncelikle, tamamen kişiye-kuruma özel hizmet üretiyoruz. Müşterilerimizle ve onların markaları ile birebir ve müthiş özenli bir iletişim içerisindeyiz. Tam da bu sebeple müşterilerimiz bizimle kendini değerli hissediyor çünkü ajansın başındaki uzmanlarla birebir iletişimde oluyorlar. Her müşteriye müşteri temsilcisi atayan seri üretim bir ajans yapısındansa her an bir telefon uzaklarında, danışıp soru sorabilecekleri bir uzmanla çalışıyorlar. Çünkü biz Mutfak’ta sadece creatif ajans hizmeti değil, koçluk hizmeti de veriyoruz.

İkinci olarak da fabrikasyon iş yapmıyoruz. Özgün ve butik bir yaklaşımımız var. Farklıyız çünkü prosedürlerimiz yalın, buz yüzden hızlı ve doğru manevralar yapabiliyor, yönettiğimiz markalara yalın stratejilerle sağlar kurgular inşa edebiliyoruz. Son olarak, uzmanlığımızı çok net ifade ediyoruz: biz marka yönetimi ve ambalaj tasarımı alanlarında uzman hizmet sunuyoruz. Strateji ve creatif tabanlarımız bir markanın inşası sırasında gereken her ihtiyaç konusunda çok sağlam ve üretken. Kısaca, demin de bahsettiğim gibi, işimiz gücümüz marka.

Kısa ve uzun vadede hayata geçirmeyi düşündüğünüz projeleriniz neler? Mutfak’ı başka projelerde görebilecek miyiz?

Şöyle ki Türkiye ticaretinin yüzde 90’ı KOBİ’lerle yürüyen bir yapıya sahip. Biz kendi segmentimizde, entelektüel birikimi yoğun bir hizmet veriyoruz. Bu ise bazı küçük ölçekli KOBİ’lere ulaşmamıza engel oluyor. Küçük firmalarda, stratejik yönetime gelmeden önce, halledilmesi gereken çok temel sorunlar var. Önümüzdeki 5 yıllık dönemde, küçük işletmelerin çok temel creatif ihtiyaçlarını çözecek, bu işin sadece ABC’sinde hizmet veren pilot bir ekip kurmak istiyoruz.

Bunun yanı sıra, çok sevdiğim bir akademisyen doçent hocamla bir marka kitabı projemiz var. Belki 30 yaşımı yeni bir kitapla kutlarım kim bilir. Bunların yanı sıra, eğitimler veriyoruz, marka yönetimi, dijital marka itibarı yönetimi, ambalaj tasarım, marka stratejik yönetimi, marka içerik yönetimi, ambalaj tasarımı verdiğimiz hizmetlerden bazıları. Şu anda eğitmen olarak halen kendime katmak istediğim çok şey olmakla beraber, hali hazırda her ay 2-3 eğitim teklifi alıyoruz. Herhalde biz de genetik, annem, babam, amcam hepsi üniversitede profesör, hepsi eğitimci, yıllardır öğrenci yetiştiriyor. Dedem, ilk köy enstitüsü öğretmenlerinden biriydi. Şanslıysam, bu kadar eğitimciden, bana da bir şeyler bulaşmıştır diye ümit ediyorum.

Pelin Hanım verdiğiniz bilgiler için çok teşekkürler. Son olarak, okuyucularımızdan, markaya dair sorusu olan ya da size ulaşmak isteyen firmalar için ne söylemek istersiniz, size nasıl ulaşabilirler?

Firmamıza dair tüm güncel projeleri facebook sayfamız www.facebook. com/markamutfakta dan ya da web sitemiz www.markamutfakta.com da bulabilirler. Facebook sayfamızda başlayan projelerimizin özel eskizleri, biten işlerimiz ve tüm güncel iletişim akışımız sağlanıyor. Bize ulaşmak isteyen firmaların info@markamutfakta.com adresine kısa bir mail atması yeterli olacaktır. Onları yerlerinde ziyaret edebiliriz. Kişisel blogumda da düzenli olarak yazılar yazıyorum. Pelinkarakoc.blogspot. com’ dan da marka yönetimi alanındaki yazılarımızı okuyabilirler.