Murat Açıl… Vizyon Plastik Yönetim Kurulu Başkanı, İMSİYAD – İmranlı Sanayici ve İşadamları Yardımlaşma Derneği Eski Başkanı ve halihazırda yeni kurulan SİVGİAD – Sivaslı Girişimci ve İşadamları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı… Sivas’ımızın yetiştirdiği başarılı işadamlarımızdan birisi… Sivas’a dair, Sivaslıya dair birçok proje tasarlıyor ve bu projelere hayat vermek için gecesini gündüzüne katıyor. Alışık olduğumuz işadamı kimliğinin dışında bir çizgisi var. Gerek iş dünyası, gerek siyaset gerekse spor ve sanat camiasından üst düzey isimlerle yakınlığı var fakat oturduğu semtin simitçisini, muhtarını, gençlerini ve yaşlılarını da yakından tanıyor.

Sivil toplum örgütlerinin demokrasilerdeki etkinliğine, kamu yararına olan pozitif etkisine yürekten inanıyor. “Örgütlenmiş azınlıklar, örgütlenmemiş çoğunluktan daha etkindir” düsturunu benimsemiş olsa gerek; sadece Sivaslı sivil toplum örgütleriyle değil, birçok şehrimizin işadamları dernekleriyle, sosyal yardımlaşma ve dayanışma dernekleriyle güçlü bağları ve tanışıklıkları var. Bu duruma SİVGİAD Genel Kurulu’nda bir kez daha şahit olduk. Genel kurulda siyaset, spor, sanat ve cemiyet hayatının önemli isimlerinin yanı sıra birçok ilimizin ve İstanbul’daki bazı ilçelerin işadamları dernek başkanları davetliler arasındaydı.

Gelelim yeni kurulan SİVGAD – Sivaslı Girişimci ve İşadamları Derneği’nin kurulma sebebine ve amaçlarına… Sivas’a yönelik kurulmuş yüzlerce dernek varken SİVGİAD’a neden ihtiyaç duyuldu? Diğer derneklerin yeterince etkin olamadıklarından, çoğu zaman üye aidatlarını düzenli olarak toplayamadıklarından ve düzenlenen toplantılara yeterli ilgi gösterilmediğinden söz edilirken yeni kurulan bu dernek gerekli miydi? Bu ve bunun gibi sorular çoğaltılabilir fakat tüm bu sorulara en doğru cevabı Murat Açıl verebilir diye düşündük ve kendisini makamında ziyaret ettik.

Sayın Başkan öncelikle hayırlı uğurlu olsun… Bizlere ilk olarak SİVGİAD’ın kuruluş amacı ve hedeflerinden bahseder misiniz?

SİVGİAD – Sivaslı Girişimci ve İşadamları Derneği sıradan bir dernek olmanın çok ötesinde, yıllardır hayali kurulan ve üzerinde çalışmalar yapılan önemli bir projedir. Türkiye’de başlatmayı hedeflediğimiz yepyeni bir akımın, milenyum çağına uygun bir anlayışın prototipidir… Katıldığımız toplantılarda, gerçekleştirmiş olduğumuz ziyaretlerde bizlere bir soru yöneltiliyor: “Sivaslı birçok dernek var, sizin bu derneklerden farkınız ne olacak?” Muhtemelen aynı soruyu veya bir benzerini siz de sormak isteyeceksiniz. Siz sormadan ben cevap vermek istiyorum… Evet, Sivaslı birçok dernek Türkiye genelinde kurulmuş. Bunların bir kısmı sadece kağıt üzerinde, yani aktif değil… Aktif olan derneklerin çoğunluğunu ise köy dernekleri, mahalle dernekleri, dini ve sportif amaçlı kurulmuş dernekler oluşturuyor. Her zaman Sivas’ın, Türkiye’nin küçültülmüş örneği olduğundan bahsediyoruz; bu konuda da durum aynı. Çünkü Türkiye’de kurulmuş yaklaşık 90 bin derneğin durumu da aynı bu şekilde.

“Laf değil iş üretmeyi hedefliyoruz”

Sivaslı işadamlarına yönelik kurulmuş dernek sayısı ise bir elin parmaklarını geçmiyor. Peki, neden bu derneklerde faaliyet göstermek yerine yeni bir dernek kurma ihtiyacı duyduk? Az evvel bahsettiğim gibi biz klasik dernekçilik anlayışını kesinlikle reddediyoruz. Edinmiş olduğumuz tecrübeler, katıldığımız dernek toplantıları, görev yaptığımız dernekler bizlere şunu öğretti: “Türkiye’deki derneklerde iş değil laf üretiliyor.” Bu Sivaslı dernekler için de geçerli. Bu sözüme itiraz edecekler ya da aksini düşünenler olabilir fakat herkesin iş üretme anlayışı, dernekçiliğe bakış açısı farklıdır. Bu nedenle ben kendi fikirlerimi burada açıklıyorum. Bu fikirler aynı zamanda SİVGİAD çatısı altında bulunan üyelerimizin genel kanaatidir. Aynı fikir ve düşüncelere sahip olduğumuz için yeni bir oluşuma karar verdik. Laf değil, iş üretmeyi hedefliyoruz. İnsanları, dönem dönem yapılan toplantılarda belli süreyle bir salona toplayıp iki tane konuşmacıyı dinlemek zorunda bırakmayacağız. Bugüne kadar şahit olduğumuz birçok dernek toplantısı ya da kahvaltı – yemek organizasyonları hep bu şekilde gerçekleşti. Davetliler geliyor salona, kimsenin kimseyle konuşabileceği bir ortam ya da zaman yok. Kürsüye birileri çıkıyor ve konuşuyor. Konuşmanın sonunda birilerine plaket veriliyor, sonra hatıra fotoğrafı çekiliyor ve organizasyon sona eriyor. Tekrar söylüyorum; biz bu anlayışı kesinlikle reddediyoruz. 

Sizin dernekçilik anlayışınız nasıl peki? Neler yapacaksınız? Bugüne kadar yapılmayan işleri SİVGİAD’ın yaptığını görebilecek miyiz?

Kesinlikle, buna emin olabilirsiniz… Bu bizim dernek olarak varoluş sebebimiz… Kısa kısa değinecek olursak; öncelikle bütün meselelere “win win” anlayışıyla yaklaşacağız. Çünkü bu tip sivil toplum örgütlerinde pragmatik bir tutum sergilemezseniz başarılı olamazsınız. Birilerini sürekli bir yerlere davet ederek, onlardan daima para harcamalarını bekleyerek bir yerlere varamazsınız. Merhum İsmet İnönü’nün bir sözü vardır: “Senden yana olanlara bir şey kazandırmazsan, neden senden yana olmaya devam etsinler ki?” Evet, bugün de bana göre hala geçerliliğini koruyan bir söz… Dolayısıyla biz herkesin maddi – manevi kazanımlar elde edeceği bir dernek olacağız.

“Katmadeğeri yüksek projeler, markalar geliştireceğiz”

Bir diğer konu ise katmadeğeri yüksek olan projeler üretmek… Baktığınız zaman iş hayatında çağımızın en önemli etkenlerinden birisi markalaşmak… Bugün Facebook, Twitter, WhatsApp, İnstagram gibi sosyal medya organlarına baktığınızda bunların marka değerini geçebilecek tek bir markamız yok. Bu markaların içerisinde fabrikalar, ağır sanayi kuruluşları yok. Ama önlemez yükselişleri, gıpta edilecek piyasa değerleri var. Diğer yandan bakıyorsunuz önümüzde bir Güney Kore örneği var. Bu Güney Kore’yi biz kurtarmak için asker gönderdik. Kendilerini savunacak imkanları dahi yoktu o zamanlar. Ama bugün bakıldığında dünyaca ünlü markalara sahipler… Samsung, Hyundai, Kia, POSCO bunlardan bazıları… Türkiye’ye baktığınız zaman dünyada söz sahibi tek bir markamız yok. İşte biz kendimize böylesine büyük hedefler koyduk. Evet, yanlış anlamıyorsunuz; bizler önce Türkiye’de sonra bölge ülkelerde ve zamanla dünya genelinde adından söz ettirecek bir veya birkaç marka oluşturmayı hedefliyoruz. Yüzlerce işadamının bir araya geldiği bir ortamda bu hedef hayal olmaktan çıkar ve bir projeye dönüşür.

“Sivas’a yatırım öncelikli projelerimiz arasında”

Yine önemli konulardan birisi ise Sivas’a yatırım konusu… Bugüne kadar Sivas’a yatırım yapan veya yapmayı deneyen işadamlarımız oldu. Kimisi başarılı olurken kimisi zarar etti. Genel kanı ise Sivas’a yatırım yapmanın doğru bir görüş olmadığı yönünde… Ben ve arkadaşlarım bu görüşe katılmıyoruz. Çünkü her hususta başarıya ulaşmanın mutlaka bir yolu olduğunu düşünüyoruz. Bu sebeple Sivas’a yatırım yapılabileceğini, orada istihdam yaratarak memleketimize katkı sağlayabileceğimizi, bu sayede “Tersine Göç” başlatabileceğimizi düşünüyoruz. Doğru zamanda, doğru yerde ve doğru sektörde iş yaparak, yolu doğru ekiple çıkarak bunu gerçeğe dönüştüreceğiz. Kısacası Sivas’a yatırım projeleri önceliklerimiz arasında yer alıyor diyebiliriz.

“Bir ayağımız her daim Sivas’ta olacak”

Sivas bizim çıkış noktamız… Doyduğumuz değil belki ama doğduğumuz şehir… Bizim toplumumuzda yıllardır sözü edilen bir laf vardır: “Doğduğun yer değil, doyduğun yer önemlidir” diye. Bana göre dünyanın en yanlış sözlerinden birisi bu olsa gerek Çünkü geçmişini unutan, gelecekle ilgili hayal kuramaz. Biz geçmişimize sırtımızı dönmeden, geleceği Sivaslılarla birlikte planlayacağız. Sivas Organize Sanayi Bölgesi yönetimiyle, OSB’de faaliyet gösteren firmalarla, sanayi esnaflarımızla sürekli irtibatta olacağız. Şehir merkezindeki esnaf arkadaşlarımızla belirli periyotlarda görüşmeye gayret edeceğiz.

“Kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri yeniden güçlendireceğiz”

Sivas’ımız, Türkiye’nin en eski yerleşim merkezlerinden birisi… Haliyle çeşitli el sanatları ve ustalıklarında önemli bir hafızaya sahip… Biz bu hafızayı yeniden canlandırmaya çalışacağız. Kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri belirleyip “Usta – Çırak” ilişkisini yeniden inşa etmeye çalışacağız. Sivas esnafının, Sivaslı işadamlarının kökleri Ahilik felsefesine uzanmaktadır. İşte biz o felsefeyi yeniden vücuda getirmenin mücadelesini vereceğiz.

“Cumhuriyet Üniversitesi ile her alanda işbirliği yapacağız”

Cumhuriyet Üniversitesi, ülkemizin en gelişmiş üniversitelerinden birisi… Klasik memur zihniyetinden uzak bir yönetici grubunun önderliğinde eğitimlerini sürdürüyor. Başta üniversite rektörümüz Prof. Dr. Faruk Kocacık olmak üzere tüm hocalarımız üniversiteyi sürekli olarak geliştirmenin, bir adım öteye götürmenin gayreti içerisindeler. En önemlisi ise iş dünyasına olan bakış açıları ve yüzlerinin işadamlarımıza dönük olması… Ülkemizin en büyük sorunlarından birisi Üniversite – Sanayi işbirliğinin yeterli düzeyde olmaması… Bu eksikliğin farkında olsalar gerek; Cumhuriyet Üniversitesi yönetimi bu konuda büyük gayret sarf ediyor. SİVGİAD olarak Cumhuriyet Üniversitesi Nano Teknoloji Merkezi ile hayata geçirebileceğimize inandığımız bazı projeler var. En kısa zamanda ilgili üniversite yöneticilerimizle irtibata geçeceğiz. Bununla birlikte Teknokent Projesi, gurur duyduğumuz bir proje… Elimizden gelen desteği sağlamaya özen göstereceğiz.

“SİVGİAD Ar-Ge Birimi’ni kuracağız”

Benim ve yönetim kurulundaki arkadaşlarımızın önemsediği önemli konulardan birisi ise Ar-Ge birimi ve merkezi… Hayata geçirmeyi düşündüğümüz, planladığımız tüm projeler kuracağımız Ar-Ge birimi tarafından geliştirilecek. Bilimsellikten uzak, popülist yaklaşımlardan arındırılmış hedeflerle bağımız olmayacak. Çeşitli üniversitelerle ve kuruluşlarla işbirliği yaparak hedeflerimize doğru adım adım ilerleyeceğiz. Sivaslı işadamlarının gelişen çağa uygun olarak memleketlerine ve iş dünyasına nasıl hizmet ettiklerine herkes şahitlik edecek.

“Üyeler arası ticaret ve işbirliğine önem vereceğiz”

Yıllardır üzerinde durduğum ve savunduğum bir diğer mesele ise üyeler arası işbirliğinin ve ticaretin geliştirilmesi… Bizler bunun adımlarını şimdiden atmaya başladık. Düzenlemiş olduğumuz kahvaltılı toplantılara konuşmacı davet etmiyoruz. Bu toplantılarda üyelerimizin birbirleriyle tanışıp kaynaşmalarını sağlayacak ortamlar hazırlıyoruz. Her katılımcıya kendini tanıtma, faaliyet gösterdiği sektör ve firması hakkında diğer katılımcıları bilgilendirme imkanı sunuyoruz. Herkese bir süre tanımlıyoruz ve böylece adil bir ortam yaratmış oluyoruz. Bugün her işadamının dışarıdan aldığı hizmetler var. Diyoruz ki kendi hemşerilerinizi de göz ardı etmeyin, onlara öncelik tanıyın. “Mutlaka uzun yıllardır çalıştığınız tedarikçiler vardır fakat SİVGİAD çatısı altındaki üyelerle çalışmaya öncelik verin” mesajını iletiyoruz. Bunun meyvelerini almaya başladık. Kısmet olursa ilerleyen dönemlerde daha da önemli aşamalar kaydedeceğimizi düşünüyorum.

“Kadınlarımız SİVGİAD çatısı altında daha etkin olacak”

Sadece Sivas’ın ya da Sivaslı derneklerin değil Türkiye’nin hemen hemen her platformda yaşadığı bir sorun var: “Kadınlarımızın arka planda kalması ve göz ardı edilmesi”… Kısmet olursa SİVGİAD olarak bu soruna yönelik önemli çözümler geliştireceğiz. Bugün birçok toplantıda, dernek çalışmalarında, TBMM’de kadına hak edilen önem ve sayısal yeterlilik sunulmuyor. Kadının geri bırakıldığı toplumların halleri bugün ortada… Ki biz, kadına seçme ve seçilme hakkını dünyanın birçok ülkesinden daha önce vermiş bir ülke olarak, bugün geldiğimiz noktanın çok daha ilerisinde olmalıydık. Demek ki atalarımızın ufku ve vizyonu bizden çok ilerideymiş. Yazık ki onlara layık bir nesil olamadık. SİVGİAD olarak tüm çalışmalarımızda kadınları ön planda göreceksiniz. Onların katkılarıyla çok önemli hedeflere beraber yürüyeceğiz. Şu anda proje aşamasında olan bazı çalışmalarımız var. Bunlar somutlaşınca sizlerle paylaşacağız.

Peki, bu hedefleri gerçekleştirecek kadrolara, insan kaynağına sahip misiniz?

Çok beğendiğim bir söz vardır: “Yumurta dıştan kırılırsa içeride bir hayat biter. Yumurta içten kırılırsa bu içeride bir hayatın başladığının göstergesidir.” Evet, SİVGİAD olarak yumurtayı içten kırmaya hazırız, buna haiziz. Bu yeni anlayışı başlatacak potansiyele, Sivas’ı ve Sivaslıyı hak ettiği mertebeye eriştirecek insan kaynağına sahibiz. Sadece Sivas’ın değil ülkemizin en büyük sorunu “Kendi insanının kıymetini bilmemesi” Dönem dönem milli takımlarımızda devşirme sporcularla karşılaşıyoruz, bunları gördükçe içim burkuluyor. 80 milyonluk ülkemizden futbolcu yetiştiremiyoruz, Almanlar 3 milyon gurbetçimiz arasından dünya yıldızları çıkarıyor. Burada problem insan kaynağının kıtlığından değil, kaynağı nasıl şekillendireceğimizi bilmeyişimizden kaynaklanıyor.

SİVGİAD Üniversitesi

İşte bu noktada benim bir hayalim daha var: SİVGİAD Üniversitesi… Evet, hedeflediğimiz projeleri gerçekleştirmek için gerekli insan kaynağına sahibiz fakat kendi hedeflerimize ve amaçlarımıza uygun hareket edecek eğitim kurumlarının eksikliği bizlere engel olacak. Bu nedenle SİVGİAD Üniversitesi’ni kurmak bizim için büyük önem arz ediyor. Bu kısa veya orta vadede değil de uzun vadede gerçekleştirebileceğimiz bir proje fakat olmazsa olmazlarımız arasında yer alıyor.

Son olarak önemli bir konu hakkında fikirlerinizi öğrenmek istiyoruz… Bildiğiniz gibi Sivas sosyolojik açıdan birçok farklılığı bir arada barındırıyor. Siz bu farklılıklara nasıl bakıyorsunuz?

Ben bu farklılıklara Veysel gibi bakıyor, onun gördüğü gözle görüyorum. Veysel’in gözünde Sivas’ın taşı, toprağı, koyunu, kuzusu, erkeği, kadını tek renkti. Âşık Veysel bir Sivaslıyı diğerinden ayırt etmiş mi? Ayrılık, onun lügatinde geçmiş mi? Bu sebeple benim gözümde her Sivaslı kıymetlidir. Her şeyden önce “Yaratılanı Severim, Yaratandan Ötürü” diyen Yunus Emre’den, “Sevgide güneş gibi, dostluk ve kardeşlikte akarsu gibi, hataları örtmekte gece gibi ol” diyen Hz. Mevlana’dan gelen bir milletin bireyleri olarak bizler bu çizgiden ayrılmamalıyız.

Ben ve SİVGİAD çatısı altındaki tüm dostlarım, bu düsturdan kopmadan çalışacağız. Haseti, öfkeyi, ötekileştirmeyi yok sayıp Sivas’ın çimentosu olmak için mücadele edeceğiz.