01.02.1955 tarihinde Yozgat’ta doğdu. İlk ve orta öğrenimini Tokat’ta, Lise öğrenimini Kırşehir-Kaman’da tamamladı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 1977 yılında mezun oldu. İçişleri Bakanlığınca yapılan maiyet memurluğu (kaymakam adaylığı) imtihanını kazanarak 1978 yılında Kahramanmaraş’ta devlet memurluğu görevine başladı. Kaymakamlık staj döneminde Giresun-Dereli, Gaziantep-Yavuzeli ve Kırşehir-Çiçekdağı ilçeleri Kaymakam Vekilliği görevini ifa etti. 1980 yılında Kaymakamlık kursunu bitirerek Sivas-Yıldızeli Kaymakamlığına atandı. 1982 yılında askerlik terhisini müteakip 1983 yılında Çanakkale-Yenice Kaymakamlığına, 1984 yılında Artvin-Yusufeli Kaymakamlığına, 1986 yılında İçişleri Bakanlığı Eğitim Daire Şube Müdürlüğüne atandı. Eğitim Dairesi Şube Müdürlüğü görevi esnasında 1987-1988 öğretim yılında Devlet Lisan Okuluna devam edip sertifika aldı. 1988-1989 yılları arasında bir yıl süreli olarak 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uyarınca yetiştirilmek amacıyla A.B.D.’de görevlendirildi. Yurtdışından dönüşte 1989 yılında Trabzon-Of Kaymakamlığına, 1990 yılında Mülkiye Müfettişliğine atandı. Bu tarihten 2003 yılına kadar Mülkiye Başmüfettişi olarak görev yaptı. İçişleri Bakanlığında 2003 yılı başında Teftiş Kurulu Başkan Vekili olarak görevlendirildi. 2004 yılında İller İdaresi Genel Müdürlüğü, aynı yılsonunda Müsteşar Yardımcılığına atandı. 2009-2013 yılları arasında Niğde Valisi olarak görev yaptı. Merkez Valisi iken 2014/5987 Sayılı Kararname ile 28.02.2014 tarihinde Sivas Valisi olarak atanandı. İngilizce bilen Âlim BARUT, evli ve üç çocuk babasıdır.